Interview Gerhard

Interview Gerhard

Ik ben gevraagd door Chris om mee te werken aan een projectje. Ik ken Chris al heel lang. Samen gestudeerd. Ik vond het wel leuk om te doen. De bedoeling was om iets te doen met mensen die niks kunnen zien. Om die te fotograferen. En om ook te proberen dat te doen vanuit een ervaring dat je zelf niet meer kunt zien. Het was de bedoeling om geblinddoekt een foto te maken of rond te lopen. Met alle respect maar ik vond het een beetje flauw. Ook ten opzichte van de mensen die niet kunnen zien. Ik daal even af naar jou niveau, wetend dat je straks weer die blinddoek af kan doen. Dat je mensen weer gewoon kan zien. Het is eigenlijk ook een nep ervaring, want je kunt dat nooit ervaren. Als echt iemand echt nooit heeft kunnen zien, dan kun je niet voorstellen wat zo’n iemand mist. Net zo goed als jij nooit hebt kunnen zien. Dat kan je niet even met een blinddoek wegnemen. En pretenderen dat je die ervaring dan hebt. Vanuit dat denkkader kan rederneren. Dat vond ik een beetje flauw en heb ik niet gedaan. En bovendien degene die ik heb gefotografeerd was niet blind maar slechtziend. Die man was dus slechtziend en alleen daarom al vond ik een beetje flauw met die blinddoek. Hij zag tenminste nog.

Stichting om kunst te laten ervaren voor visueel gehandicapten. De man had een voortrekkersrol. Niet helemaal blind, nog wel iets kunnen zien. Hij ging voorop en de mensen gingen hem achterna (houden elkaar allemaal vast). Met zijn beperkte vermogen zei die dan nog op de tast wat het was. Hij kon zich heel goed verplaatsen in die mensen. Mijn fotografie is ook een soort observatie. Ik wil hem gewoon fotograferen als die daarmee bezig is. De man tast het beeld af en dat is de manier waarop hun kunst ervaren.

Ik vond het heel leuk. Chris heeft altijd wel van die grappige dingen.

Ik vond een beetje sensationeel om even een blinddoek omdoen. Ik vond dit niet serieus tegenover de mensen die echt niet kunnen zien. En ik vond het ook niet, zoiets werkt niet. Als je nooit niet hebt gezien weet je niet wat je mist, en andersom. Het is een totaal andere ervaring.

Wat dromen wij dan eigenlijk, zijn dat wel beelden. OF is het een sensatie in je hersenen die we later interpreteren oh ja dat is een beeld. Dat wij die prikkels interpreteren als visioenen.

De man heeft zijn foto kunnen zien. Een vergrotingsapparaat die alles zwart wit maakt en kan je enorm inzoomen. Foto per email en software die het kan vergroten. Laagje voor laagje kan je het beeld zien.

Ik zag iets wat zij niet zag en moest daarover oordelen. Ze heeft de foto nooit zelf gezien, maar liet hem wel zien aan andere. Dat is een mooi portret. Per email laten weten en zo leuk. Iemand die de foto zelf niet heeft gezien en afgaande van de reactie van andere, dit is kennelijk goed gelukt.

Stap voor stap uitleggen wat er op die foto staat. Interpreteren wat er op die foto staat. Laag voor laag. Waarbij je goed moet toetsen wat hun weten. Als ik zeg vrouw, wat ik voor het onderscheidt tussen een man en vrouw. Die ruiken misschien anders, zo zal zij dat misschien interpreteren. Dat lijkt mij vreselijk moeilijk om te doen. Daar moet je over nadenken. Iedere laag stukje voor stukje beschrijven. Iedere laag is enorm groot voor iemand die niet kan zien. Enorm veel tijd in stoppen. Een laag is een interpretatie die je hebt.

Als je naar een foto kijkt wat zie ik. Ik zie een zwart wit foto met raar licht. Vervolgens zie je twee mensen. Vervolgens ga je kijken wat doen die mensen dan. Die zitten gearmd, eentje leest een boek. Je gaat weer dieper in die foto, ga ik kijken ik zie wat voorwerpen een tasje in het engels. Misschien is het niet in Nederland. Zo kan je op een oneindig niveau al die lagen van de foto afpellen en kijken wat weet ik eigenlijk en waar wordt ik naar toe geleid. En klopt het wel. Het tasje hoeft niet in Engeland te zijn. Je moet altijd goed kijken of je interpretatie juist is. En dat is kijken naar foto’s is deel gewoon onbewust. Maar je moet jezelf aan de hand trekken en bewust op zoek gaan naar die lagen. Zoals je een beeld kan beschrijven over jezelf, wat zie ik nu eigenlijk.

Op tast is een enorme tussenlaag.

Ik ben overtuigd als je een foto aan iemand laat zien die wel kan zien, dat die niet de tijd neemt om tot zich te laten doordringen wat er nu precies op staat. Dus laat staan als je dat via een omweg doet. Met braille, het is net of je een handleiding van de magnetron met de vertaalmachine laat vertalen. Daar staat wel wat er staat, je ervaart het totaal anders. Ik denk niet dat het zou werken.

Ik denk eerder een manier waarop je ook een foto naar mensen die ook goed kunnen zien zou uitleggen. Dat deze manier bij uitstek geschikt is. Bepaalde dingen weglaten zoals kleuren. Die zijn niet belangrijk. Deze optie weglaten, omdat iemand dat nooit heeft gezien. Methode moet niet veel verschillen van hoe je dus mensen bewust naar foto’s laat kijken die goed kunnen zien. Dat moet je namelijk niet overschatten, dat mensen vaak over allerlei dingen heen kijken.

We worden gebombardeerd met beelden, dus het is ook wel logisch dat we zo vluchtig kijken. Als je alle beelden tot je zou laten. Iemand uit de middeleeuwen zou gek worden van 5 minuten mtv kijken. Hij heeft dan meer gezien dat zijn familie in 50 jaar.

Ik ben nog meer gaan nadenken over hoe ervaar ik nou een foto en neem je ook de tijd op hierna kijken. Je kunt natuurlijk heel oppervlakkig naar dingen kijken, dan zie je eigenlijk niets. Vaak denk je al van oh ik heb het al gezien. Even goed kijken helpt om bepaalde dingen te zien.

Wat is een goede foto. Is een goede foto de ervaring. Op het moment als je een beeld onder ogen krijgt oh dat is leuk. Goed naar te kijken, mooi moment, mooie sfeer. Dat is een definitie van een goede foto. Nu hebben we ook nog iemand die de foto heeft gemaakt. En die had een bepaalde bedoeling met de foto en komt dat over. Op het moment als jij zegt dat is een vrolijke foto, terwijl iemand anders hem anders heeft bedoeld een trieste foto. Dan is jouw ervaring nog steeds goed. Of jij slaat de plank mis of degene die hem heeft gemaakt. Het komt niet over. Betrek je dit tot een goede foto. Als je dit niet doet dan kan een blinde uitstekende foto’s maken, maar een robot ook en een kat ook. Kat was zich nooit bewust dat die foto’s maakte.

Ik ben er van overtuigd dat blinden foto’s kunnen maken, maar gebeurt dit bewust. Kan je mensen hierop afrekenen. Als een kind een tekening maakt zeg je ook fantastisch. Geweldig. Kind doet maar wat. Begint een beetje raar te worden als je zegt dat wordt een picasso. Mensen reageren erop dat iemand dat bewust doet, maar dat is niet zo. Die relativiteit inbouwen.

Blinden kunnen foto’s maken en blinden kunnen ook uitstekende goede foto’s maken. Maar dat zijn wel andere foto’s omdat je het bewustzijn klik. De een maakt iets de ander ervaart iets. Daar hoef je niks bij voor te stellen. Met alle respect maar het is een beetje willekeurig. Het wil niet zeggen dat het geen goede foto’s zijn.

Een blinden maakt van andere dingen foto’s. Dat moet je wel in je opnemen als je de foto’s bekijkt. In de kamer hoort hij iets tikken en zal daar een foto van maken. Die vind dat interessant. Dat moet je wel in je opnemen als je naar de foto’s kijkt. Dat moet je wel in gedachte houden. Als je anders naar de foto’s kijkt is misschien niet scherp, onder belicht. Dat moet je altijd meenemen in je afweging. Het is totaal anders. Iemand die doof is kan ook een symfonie schrijven. Maar het zal wel totaal anders zijn dan hoe wij het ervaren.

Er zal heus af en toe een goede foto bijzitten die iemand als ziende ook mooi vind, maar dat heeft eerder met toeval te maken dan het goed fotograferen. Meer geluk dan wijsheid.

Maak 5 foto’s die je bijzonder vind.